Latin Texts & Translations

2.45.8redditur responsum immaturam rem agi; nondum tempus pugnae esse; castris se tenerent. edicunt inde ut abstineant pugna; si quis iniussu pugnauerit, ut in hostem animaduersuros.

2.45.9ita dimissis, quo minus consules uelle credunt, crescit ardor pugnandi. accendunt insuper hostes ferocius multo, ut statuisse non pugnare consules cognitum est:

2.45.10quippe impune se insultaturos; non credi militi arma; rem ad ultimum seditionis erupturam, finemque uenisse Romano imperio. his freti occursant portis, ingerunt probra; aegre abstinent quin castra oppugnent.

2.45.11enimuero non ultra contumeliam pati Romanus posse; totis castris undique ad consules curritur; non iam sensim, ut ante, per centurionum principes postulant, sed passim omnes clamoribus agunt.

2.45.12matura res erat; tergiuersantur tamen. Fabius deinde ad crescentem tumultum iam metu seditionis collega concedente, cum silentium classico fecisset: 'ego istos, Cn. Manli, posse uincere scio: uelle ne scirem, ipsi fecerunt.

2.45.13itaque certum est non dare signum nisi uictores se redituros ex hac pugna iurant. consulem Romanum miles semel in acie fefellit: deos nunquam fallet.' centurio erat M. Flauoleius, inter primores pugnae flagitator.

2.45.14'uictor' inquit, 'M. Fabi, reuertar ex acie'; si fallat, Iouem patrem Gradiuumque Martem aliosque iratos inuocat deos. idem deinceps omnis exercitus in se quisque iurat. iuratis datur signum; arma capiunt; eunt in pugnam irarum speique pleni.