ch. 38
6.38.1
prius circumactus est annus quam a Uelitris reducerentur
legiones; ita suspensa de legibus res ad nouos tribunos
militum dilata; nam plebis tribunos eosdem, duos utique
quia legum latores erant, plebes reficiebat.
6.38.2tribuni
militum creati T. Quinctius Ser. Cornelius Ser. Sulpicius
Sp. Seruilius L. Papirius L. Ueturius.
6.38.3principio statim
anni ad ultimam dimicationem de legibus uentum; et cum
tribus uocarentur nec intercessio collegarum latoribus
obstaret, trepidi patres ad duo ultima auxilia, summum
imperium summumque ad ciuem decurrunt.
6.38.4dictatorem
dici placet; dicitur M. Furius Camillus, qui magistrum
equitum L. Aemilium cooptat. legum quoque latores
aduersus tantum apparatum aduersariorum et ipsi causam
plebis ingentibus animis armant concilioque plebis indicto
tribus ad suffragium uocant.
6.38.5cum dictator, stipatus agmine patriciorum, plenus irae
minarumque consedisset atque ageretur res solito primum
certamine inter se tribunorum plebi ferentium legem intercedentiumque
et, quanto iure potentior intercessio erat,
tantum uinceretur fauore legum ipsarum latorumque et
'uti rogas' primae tribus dicerent, tum Camillus 'quando
quidem' inquit,
6.38.6'Quirites, iam uos tribunicia libido, non
potestas regit et intercessionem, secessione quondam plebis
partam, uobis eadem ui facitis inritam qua peperistis, non
rei publicae magis uniuersae quam uestra causa dictator intercessioni
adero euersumque uestrum auxilium imperio
tutabor.
6.38.7itaque si C. Licinius et L. Sextius intercessioni
collegarum cedunt, nihil patricium magistratum inseram
concilio plebis; si aduersus intercessionem tamquam captae
ciuitati leges imponere tendent, uim tribuniciam a se ipsa
6.38.8dissolui non patiar.' aduersus ea cum contemptim tribuni
plebis rem nihilo segnius peragerent, tum percitus ira
Camillus lictores qui de medio plebem emouerent misit et
addidit minas, si pergerent, sacramento omnes iuniores
adacturum exercitumque extemplo ex urbe educturum.
6.38.9terrorem ingentem incusserat plebi: ducibus plebis accendit
magis certamine animos quam minuit. sed re neutro
inclinata magistratu se abdicauit, seu quia uitio creatus erat,
ut scripsere quidam, seu quia tribuni plebis tulerunt ad
plebem idque plebs sciuit, ut, si M. Furius pro dictatore
quid egisset, quingentum milium ei multa esset;
6.38.10sed auspiciis
magis quam noui exempli rogatione deterritum ut potius
credam, cum ipsius uiri facit ingenium, tum quod ei suffectus
est extemplo P. Manlius dictator—quem quid creari attinebat
ad id certamen quo M. Furius uictus esset?—
6.38.11et quod
eundem M. Furium dictatorem insequens annus habuit,
haud sine pudore certe fractum priore anno in se imperium
repetiturum;
6.38.12simul quod eo tempore quo promulgatum de
multa eius traditur aut et huic rogationi, qua se in ordinem
cogi uidebat,
6.38.13obsistere potuit aut ne illas quidem propter
quas et haec lata erat impedire; et quod usque ad memoriam
nostram tribuniciis consularibusque certatum uiribus est,
dictaturae semper altius fastigium fuit.