ch. 42
6.42.1
oratio Appi ad id modo ualuit ut tempus rogationum
iubendarum proferretur.
6.42.2refecti decumum iidem tribuni,
Sextius et Licinius, de decemuiris sacrorum ex parte de
plebe creandis legem pertulere. creati quinque patrum,
quinque plebis; graduque eo iam uia facta ad consulatum
uidebatur.
6.42.3hac uictoria contenta plebes cessit patribus ut
in praesentia consulum mentione omissa tribuni militum
crearentur. creati A. et M. Cornelii iterum M. Geganius
P. Manlius L. Ueturius P. Ualerius sextum.
6.42.4cum praeter Uelitrarum obsidionem, tardi magis rem
exitus quam dubii, quietae externae res Romanis essent,
fama repens belli Gallici allata perpulit ciuitatem ut M.
Furius dictator quintum diceretur. is T. Quinctium Poenum
magistrum equitum dixit.
6.42.5bellatum cum Gallis eo anno
circa Anienem flumen auctor est Claudius inclitamque in
ponte pugnam, qua T. Manlius Gallum cum quo prouocatus
manus conseruit in conspectu duorum exercituum caesum
torque spoliauit, tum pugnatam.
6.42.6pluribus auctoribus magis
adducor ut credam decem haud minus post annos ea acta,
hoc autem anno in Albano agro cum Gallis dictatore M.
6.42.7Furio signa conlata. nec dubia nec difficilis Romanis,
quamquam ingentem Galli terrorem memoria pristinae cladis
attulerant, uictoria fuit. multa milia barbarorum in acie,
multa captis castris caesa;
6.42.8palati alii Apuliam maxime
petentes cum fuga [se] longinqua tum quod passim eos
simul pauor errorque distulerant, ab hoste sese tutati sunt.
dictatori consensu patrum plebisque triumphus decretus.
6.42.9uixdum perfunctum eum bello atrocior domi seditio excepit,
et per ingentia certamina dictator senatusque uictus,
ut rogationes tribuniciae acciperentur; et comitia consulum
aduersa nobilitate habita, quibus L. Sextius de plebe primus
consul factus.
6.42.10et ne is quidem finis certaminum fuit. quia
patricii se auctores futuros negabant, prope secessionem
plebis res terribilesque alias minas ciuilium certaminum
6.42.11uenit cum tandem per dictatorem condicionibus sedatae discordiae
sunt concessumque ab nobilitate plebi de consule
plebeio, a plebe nobilitati de praetore uno qui ius in urbe
diceret ex patribus creando.
6.42.12ita ab diutina ira tandem in
concordiam redactis ordinibus, cum dignam eam rem senatus
censeret esse meritoque id, si quando unquam alias, deum
immortalium [causa libenter facturos] fore ut ludi maximi
fierent et dies unus ad triduum adiceretur,
6.42.13recusantibus id
munus aedilibus plebis, conclamatum a patriciis est iuuenibus
se id honoris deum immortalium causa libenter facturos
[ut aediles fierent].
6.42.14quibus cum ab uniuersis gratiae actae
essent, factum senatus consultum, ut, duumuiros aediles ex
patribus dictator populum rogaret, patres auctores omnibus
eius anni comitiis fierent.