ch. 19
7.19.1
duo bella eo anno prospere gesta: cum Tarquiniensibus
Tiburtibusque ad deditionem pugnatum. Sassula ex his
urbs capta; ceteraque oppida eandem fortunam habuissent,
ni uniuersa gens positis armis in fidem consulis uenisset.
7.19.2triumphatum de Tiburtibus; alioquin mitis uictoria fuit.
in Tarquinienses acerbe saeuitum; multis mortalibus in acie
caesis ex ingenti captiuorum numero trecenti quinquaginta
octo delecti, nobilissimus quisque, qui Romam mitterentur;
7.19.3uolgus aliud trucidatum. nec populus in eos qui missi
Romam erant mitior fuit: medio in foro omnes uirgis caesi
ac securi percussi. id pro immolatis in foro Tarquiniensium
Romanis poenae hostibus redditum.
7.19.4res bello bene gestae
ut Samnites quoque amicitiam peterent effecerunt. legatis
eorum comiter ab senatu responsum; foedere in societatem
accepti.
7.19.5non eadem domi quae militiae fortuna erat plebi
Romanae. nam etsi unciario fenore facto leuata usura
erat, sorte ipsa obruebantur inopes nexumque inibant; eo
nec patricios ambo consules neque comitiorum curam
publicaue studia prae priuatis incommodis plebs ad animum
admittebat.
7.19.6consulatus uterque apud patricios manet; consules
creati C. Sulpicius Peticus quartum M. Ualerius
Publicola iterum.
in bellum Etruscum intentam ciuitatem, quia Caeritem
populum misericordia consanguinitatis Tarquiniensibus adiunctum
fama ferebat, legati Latini ad Uolscos conuertere,
nuntiantes exercitum conscriptum armatumque iam suis
finibus imminere; inde populabundos in agrum Romanum
uenturos esse.
7.19.7censuit igitur senatus neutram neglegendam
rem esse; utroque legiones scribi consulesque sortiri prouincias
iussit.
7.19.8inclinauit deinde pars maior curae in Etruscum
bellum, postquam litteris Sulpici consulis, cui Tarquinii
prouincia euenerat, cognitum est depopulatum agrum circa
Romanas salinas praedaeque partem in Caeritum fines
auectam et haud dubie iuuentutem eius populi inter praedatores
fuisse.
7.19.9itaque Ualerium consulem, Uolscis oppositum
castraque ad finem Tusculanum habentem, reuocatum inde
senatus dictatorem dicere iussit. T. Manlium L. filium
dixit.
7.19.10is cum sibi magistrum equitum A. Cornelium Cossum
dixisset, consulari exercitu contentus ex auctoritate patrum
ac populi iussu Caeritibus bellum indixit.