ch. 10
9.10.1
mouit patres conscriptos cum causa tum auctor, nec
ceteros solum sed tribunos etiam plebei, ut se in senatus
dicerent fore potestate.
9.10.2magistratu inde se extemplo
abdicauerunt traditique fetialibus cum ceteris Caudium
ducendi. hoc senatus consulto facto lux quaedam adfulsisse
ciuitati uisa est.
9.10.3Postumius in ore erat; eum laudibus
ad caelum ferebant, deuotioni P. Deci consulis, aliis claris
facinoribus aequabant:
9.10.4emersisse ciuitatem ex obnoxia pace
illius consilio et opera; ipsum se cruciatibus et hostium irae
offerre piaculaque pro populo Romano dare.
9.10.5arma cuncti
spectant et bellum: en unquam futurum, ut congredi armatis
cum Samnite liceat?
9.10.6in ciuitate ira odioque ardente dilectus prope omnium
uoluntariorum fuit. rescriptae ex eodem milite nouae
legiones ductusque ad Caudium exercitus.
9.10.7praegressi
fetiales ubi ad portam uenere, uestem detrahi pacis sponsoribus
iubent, manus post tergum uinciri. cum apparitor
uerecundia maiestatis Postumi laxe uinciret, 'quin tu'
inquit 'adduces lorum,
9.10.8ut iusta fiat deditio?' tum ubi in
coetum Samnitium et ad tribunal uentum Ponti est, A. Cornelius
Aruina fetialis ita uerba fecit.
9.10.9'quandoque hisce
homines iniussu populi Romani Quiritium foedus ictum iri
spoponderunt atque ob eam rem noxam nocuerunt, ob eam
rem quo populus Romanus scelere impio sit solutus hosce
9.10.10homines uobis dedo.' haec dicenti fetiali Postumius genu
femur quanta maxime poterat ui perculit et clara uoce ait
se Samnitem ciuem esse, illum legatum [fetialem] a se contra
ius gentium uiolatum; eo iustius bellum gesturos.