9.39.8ab ultimis deinde subsidiis
cietur miles; adeoque ad ultimum laboris ac periculi
uentum est ut equites Romani omissis equis ad primos
ordines peditum per arma, per corpora euaserint. ea uelut
noua inter fessos exorta acies turbauit signa Etruscorum;
9.39.9secuta deinde impetum eorum, utcumque adfecta erat, cetera
multitudo tandem perrumpit ordines hostium.
9.39.10tunc uinci
pertinacia coepta et auerti manipuli quidam; et, ut semel
dedere hi terga, etiam <ceteri> certiorem capessere fugam.
9.39.11ille primum dies fortuna uetere abundantes Etruscorum
fregit opes; caesum in acie quod roboris fuit: castra eo
impetu capta direptaque.
ch. 40
9.40.1
pari subinde periculo gloriaeque euentu bellum in Samnitibus
erat, qui, praeter ceteros belli apparatus, ut acies sua
fulgeret nouis armorum insignibus fecerunt.
9.40.2duo exercitus
erant; scuta alterius auro, alterius argento caelauerunt;
forma erat scuti: summum latius, qua pectus atque umeri
teguntur, fastigio aequali; ad imum cuneatior mobilitatis
causa.
9.40.3spongia pectori tegumentum et sinistrum crus ocrea
tectum. galeae cristatae, quae speciem magnitudini corporum
adderent. tunicae auratis militibus uersicolores,
argentatis linteae candidae. his dextrum cornu datum:
9.40.4illi in sinistro consistunt. notus iam Romanis apparatus
insignium armorum fuerat doctique a ducibus erant horridum
militem esse debere,
9.40.5non caelatum auro et argento sed ferro
et animis fretum: quippe illa praedam uerius quam arma
esse, nitentia ante rem, deformia inter sanguinem et uolnera.