1.58
Sed, si vis, Laeli, dabo tibi testes nec
nimis antiquos nec ullo modo barbaros. [Note] Istos, inquit, volo. [Note] Videsne igitur minus quadringentorum
annorum esse hanc urbem, ut sine regibus sit? [Note] Vero
minus. [Note] Quid ergo? haec quadringentorum annorum
aetas ut urbis et civitatis num valde longa est?
[Note] Ista vero, inquit, adulta vix. [Note] Ergo his annis
quadringentis Romae rex erat? [Note] Et superbus quidem. [Note] Quid supra? [Note] Iustissimus, et deinceps retro usque ad Romulum, qui ab hoc tempore
anno sescentesimo rex erat. [Note] Ergo ne iste quidem
pervetus? [Note] Minime ac prope senescente iam Graecia. [Note] Cedo, num, Scipio, barbarorum Romulus rex
fuit? [Note] Si, ut Graeci dicunt omnis aut Graios esse
aut barbaros, vereor, ne barbarorum rex fuerit; sin
id nomen moribus dandum est, non linguis, non Graecos
-- --
minus barbaros quam Romanos puto. Et
Scipio: Atqui ad hoc, de quo agitur, non quaerimus
gentem, ingenia quaerimus. Si enim et prudentes homines et non veteres reges habere voluerunt, utor
neque perantiquis neque inhumanis ac feris testibus.
ch. 38
1.59
Tum Laelius: Video te, Scipio, testimoniis satis
instructum, sed apud me, ut apud bonum iudicem,
argumenta plus quam testes valent. Tum Scipio: Utere igitur argumento, Laeli, tute ipse sensus
tui. Cuius, inquit ille, sensus? [Note] Si quando, si forte,
tibi visus es irasci alicui. [Note] Ego vero saepius, quam
vellem. [Note] Quid? tum, cum tu es iratus, permittis illi
iracundiae dominatum animi tui? [Note] Non mehercule,
inquit, sed imitor Archytam illum Tarentinum, qui
cum ad villam venisset et omnia aliter offendisset ac
iusserat, 'A te infelicem', inquit vilico,
'quem necassem iam verberibus, nisi iratus
essem.' Optime, inquit Scipio.
