Latin Texts & Translations

1.14.4et cum his quidem insperata pax erat: aliud multo propius atque in ipsis prope portis bellum ortum. Fidenates nimis uicinas prope se conualescere opes rati, priusquam tantum roboris esset quantum futurum apparebat, occupant bellum facere. iuuentute armata immissa uastatur agri quod inter urbem ac Fidenas est;

1.14.5inde ad laeuam uersi quia dextra Tiberis arcebat, cum magna trepidatione agrestium populantur, tumultusque repens ex agris in urbem inlatus pro nuntio fuit.

1.14.6excitus Romulus—neque enim dilationem pati tam uicinum bellum poterat—exercitum educit, castra a Fidenis mille passuum locat.

1.14.7ibi modico praesidio relicto, egressus omnibus copiis partem militum locis circa densa obsita uirgulta obscuris subsidere in insidiis iussit: cum parte maiore atque omni equitatu profectus, id quod quaerebat, tumultuoso et minaci genere pugnae adequitando ipsis prope portis hostem exciuit. fugae quoque, quae simulanda erat, eadem equestris pugna causam minus mirabilem dedit.

1.14.8et cum, uelut inter pugnae fugaeque consilium trepidante equitatu, pedes quoque referret gradum, plenis repente portis effusi hostes impulsa Romana acie studio instandi sequendique trahuntur ad locum insidiarum.

1.14.9inde subito exorti Romani transuersam inuadunt hostium aciem; addunt pauorem mota e castris signa eorum qui in praesidio relicti fuerant. ita multiplici terrore perculsi Fidenates prius paene, quam Romulus quique <auehi> cum eo uisi erant circumagerent frenis equos, terga uertunt;