1.18.7augur ad laeuam eius capite uelato
sedem cepit, dextra manu baculum sine nodo aduncum
tenens, quem lituum appellarunt. inde ubi prospectu in
urbem agrumque capto deos precatus regiones ab oriente ad
occasum determinauit, dextras ad meridiem partes, laeuas
ad septentrionem esse dixit;
1.18.8signum contra quo longissime
conspectum oculi ferebant animo finiuit; tum lituo in laeuam
manum translato, dextra in caput Numae imposita, ita
precatus est:
1.18.9Iuppiter pater, si est fas hunc Numam Pompilium
cuius ego caput teneo regem Romae esse, ut tu signa
1.18.10nobis certa adclarassis inter eos fines quos feci.' tum peregit
uerbis auspicia quae mitti uellet. quibus missis declaratus
rex Numa de templo descendit.
ch. 19
1.19.1
qui regno ita potitus urbem nouam conditam ui et armis,
iure eam legibusque ac moribus de integro condere parat.
1.19.2quibus cum inter bella adsuescere uideret non posse—quippe
efferari militia animos—, mitigandum ferocem populum armorum
desuetudine ratus, Ianum ad infimum Argiletum indicem
pacis bellique fecit, apertus ut in armis esse ciuitatem,
1.19.3clausus pacatos circa omnes populos significaret.—bis deinde
post Numae regnum clausus fuit, semel T. Manlio consule
post Punicum primum perfectum bellum, iterum, quod nostrae
aetati di dederunt ut uideremus, post bellum Actiacum
ab imperatore Caesare Augusto pace terra marique parta.—
1.19.4clauso eo cum omnium circa finitimorum societate ac
foederibus iunxisset animos, positis externorum periculorum
curis, ne luxuriarent otio animi quos metus hostium disciplinaque
militaris continuerat, omnium primum, rem ad
multitudinem imperitam et illis saeculis rudem efficacissimam,
deorum metum iniciendum ratus est.
