1.51.7suspectam fecit rem et ingenium Turni
ferox et oratio hesterna et mora Tarquini, quod uidebatur
ob eam differri caedes potuisse. eunt inclinatis quidem ad
credendum animis, tamen, nisi gladiis deprehensis, cetera
uana existimaturi.
1.51.8ubi est eo uentum, Turnum ex somno
excitatum circumsistunt custodes; comprehensisque seruis
qui caritate domini uim parabant, cum gladii abditi ex
omnibus locis deuerticuli protraherentur, enimuero manifesta
res uisa iniectaeque Turno catenae; et confestim Latinorum
concilium magno cum tumultu aduocatur.
1.51.9ibi tam atrox
inuidia orta est gladiis in medio positis, ut indicta causa,
nouo genere leti, deiectus ad caput aquae Ferentinae crate
superne iniecta saxisque congestis mergeretur.
ch. 52
1.52.1
reuocatis deinde ad concilium Latinis Tarquinius conlaudatisque
qui Turnum nouantem res pro manifesto parricidio
merita poena adfecissent, ita uerba fecit:
1.52.2posse quidem se
uetusto iure agere, quod, cum omnes Latini ab Alba oriundi
sint, [in] eo foedere teneantur, quo sub Tullo res omnis Albana
cum colonis suis in Romanum cesserit imperium;
1.52.3ceterum se utilitatis id magis omnium causa censere ut
renouetur id foedus, secundaque potius fortuna populi Romani
ut participes Latini fruantur quam urbium excidia
uastationesque agrorum, quas Anco prius, patre deinde suo
regnante perpessi sint, semper aut exspectent aut patiantur.
1.52.4haud difficulter persuasum Latinis, quamquam in eo foedere
superior Romana res erat; ceterum et capita nominis Latini
stare ac sentire cum rege uidebant, et [Turnus] sui cuique
periculi, si aduersatus esset, recens erat documentum.
