10.41.13Scipio, nisi in primo pauore priusquam colligerentur animi
transacta res esset, lentiorem fore munitae urbis oppugnationem
ratus, interrogat milites satin aequo animo paterentur
ab altero cornu castra capta esse, se uictores pelli a portis
urbis.
10.41.14reclamantibus uniuersis primus ipse scuto super caput
elato pergit ad portam; secuti alii testudine facta in urbem
perrumpunt deturbatisque Samnitibus quae circa portam
erant muri occupauere; penetrare in interiora urbis, quia
pauci admodum erant, non audent.
ch. 42
10.42.1
haec primo ignorare consul et intentus recipiendo exercitui
esse; iam enim praeceps in occasum sol erat et appetens
nox periculosa et suspecta omnia etiam uictoribus
faciebat.
10.42.2progressus longius ab dextra capta castra uidet,
ab laeua clamorem in urbe mixtum pugnantium ac pauentium
fremitu esse; et tum forte certamen ad portam erat.
10.42.3aduectus deinde equo propius, ut suos in muris uidet nec
iam integri quicquam esse, quoniam temeritate paucorum
magnae rei parta occasio esset, acciri quas receperat copias
signaque in urbem inferri iussit.
10.42.4ingressi proxima ex parte
quia nox appropinquabat quieuere; nocte oppidum ab
hostibus desertum est.
10.42.5caesa illo die ad Aquiloniam Samnitium milia uiginti
trecenti quadraginta, capta tria milia octingenti et septuaginta,
signa militaria nonaginta septem.
10.42.6ceterum illud
memoriae traditur non ferme alium ducem laetiorem in
acie uisum seu suopte ingenio seu fiducia bene gerundae
rei.
10.42.7ab eodem robore animi neque controuerso auspicio
reuocari a proelio potuit et in ipso discrimine quo templa
deis immortalibus uoueri mos erat uouerat Ioui Uictori, si
legiones hostium fudisset, pocillum mulsi priusquam temetum
biberet sese facturum. id uotum dis cordi fuit et
auspicia in bonum uerterunt.
