ch. 14
2.14.1
huic tam pacatae profectioni ab urbe regis Etrusci abhorrens
mos traditus ab antiquis usque ad nostram aetatem
inter cetera sollemnia manet, bona Porsennae regis uendendi.
2.14.2cuius originem moris necesse est aut inter bellum
natam esse neque omissam in pace, aut a mitiore creuisse
principio quam hic prae se ferat titulus bona hostiliter uendendi.
2.14.3proximum uero est ex iis quae traduntur Porsennam
discedentem ab Ianiculo castra opulenta, conuecto ex
propinquis ac fertilibus Etruriae aruis commeatu, Romanis
dono dedisse, inopi tum urbe ab longinqua obsidione;
2.14.4ea
deinde, ne populo immisso diriperentur hostiliter, uenisse,
bonaque Porsennae appellata, gratiam muneris magis significante
titulo quam auctionem fortunae regiae quae ne in
potestate quidem populi Romani esset.
2.14.5omisso Romano bello Porsenna, ne frustra in ea loca
exercitus adductus uideretur, cum parte copiarum filium
Arruntem Ariciam oppugnatum mittit.
2.14.6primo Aricinos res
necopinata perculerat; arcessita deinde auxilia et a Latinis
populis et a Cumis tantum spei fecere, ut acie decernere
auderent. proelio inito, adeo concitato impetu se intulerant
Etrusci ut funderent ipso incursu Aricinos:
2.14.7Cumanae
cohortes arte aduersus uim usae declinauere paululum, effuseque
praelatos hostes conuersis signis ab tergo adortae sunt.
2.14.8ita in medio prope iam uictores caesi Etrusci. pars perexigua,
duce amisso, quia nullum propius perfugium erat,
Romam inermes et fortuna et specie supplicum delati sunt.
2.14.9ibi benigne excepti diuisique in hospitia. curatis uolneribus,
alii profecti domos, nuntii hospitalium beneficiorum:
multos Romae hospitum urbisque caritas tenuit. his locus
ad habitandum datus quem deinde Tuscum uicum appellarunt.