ch. 18
2.18.1
insequens annus Postumum Cominium et T. Largium
consules habuit.
2.18.2eo anno Romae, cum per ludos ab Sabinorum
iuuentute per lasciuiam scorta raperentur, concursu
hominum rixa ac prope proelium fuit, paruaque ex re ad
rebellionem spectare [res] uidebatur.
2.18.3[supra belli Latini
metum.] id quoque accesserat quod triginta iam coniurasse
populos concitante Octauio Mamilio satis constabat.
2.18.4in hac
tantarum expectatione rerum sollicita ciuitate, dictatoris
primum creandi mentio orta. sed nec quibus consulibus
quia ex factione Tarquiniana essent—id quoque enim traditur—parum
creditum sit, nec quis primum dictator creatus
sit, satis constat.
2.18.5apud ueterrimos tamen auctores T. Largium
dictatorem primum, Sp. Cassium magistrum equitum
creatos inuenio. consulares legere; ita lex iubebat de dictatore
creando lata.
2.18.6eo magis adducor ut credam Largium,
qui consularis erat, potius quam M'. Ualerium Marci filium
Uolesi nepotem, qui nondum consul fuerat, moderatorem
et magistrum consulibus appositum;
2.18.7quin si maxime ex
ea familia legi dictatorem uellent, patrem multo potius M.
Ualerium spectatae uirtutis et consularem uirum legissent.
2.18.8creato dictatore primum Romae, postquam praeferri secures
uiderunt, magnus plebem metus incessit, ut intentiores
essent ad dicto parendum; neque enim ut in consulibus qui
pari potestate essent, alterius auxilium neque prouocatio erat
neque ullum usquam nisi in cura parendi auxilium.
2.18.9Sabinis
etiam creatus Romae dictator, eo magis quod propter se
creatum crediderant, metum incussit. itaque legatos de
pace mittunt.
2.18.10quibus orantibus dictatorem senatumque ut
ueniam erroris hominibus adulescentibus darent, responsum
ignosci adulescentibus posse, senibus non posse qui bella ex
bellis sererent.
2.18.11actum tamen est de pace, impetrataque foret
si, quod impensae factum in bellum erat, praestare Sabini—
id enim postulatum erat—in animum induxissent. bellum
indictum: tacitae indutiae quietum annum tenuere.