ch. 20
2.20.1
referentibus iam pedem ab ea parte Romanis, M. Ualerius
Publicolae frater, conspicatus ferocem iuuenem Tarquinium
ostentantem se in prima exsulum acie, domestica etiam
gloria accensus ut cuius familiae decus eiecti reges erant,
eiusdem interfecti forent,
2.20.2subdit calcaria equo et Tarquinium
infesto spiculo petit.
2.20.3Tarquinius retro in agmen
suorum infenso cessit hosti: Ualerium temere inuectum in
exsulum aciem ex transuerso quidam adortus transfigit, nec
quicquam equitis uolnere equo retardato, moribundus Romanus
labentibus super corpus armis ad terram defluxit.
2.20.4dictator Postumius postquam cecidisse talem uirum, exsules
ferociter citato agmine inuehi, suos perculsos cedere
animaduertit,
2.20.5cohorti suae, quam delectam manum praesidii
causa circa se habebat, dat signum ut quem suorum
fugientem uiderint, pro hoste habeant. ita metu ancipiti
uersi a fuga Romani in hostem et restituta acies.
2.20.6cohors
dictatoris tum primum proelium iniit; integris corporibus
animisque fessos adorti exsules caedunt.
2.20.7ibi alia inter
proceres coorta pugna. imperator Latinus, ubi cohortem
exsulum a dictatore Romano prope circumuentam uidit,
ex subsidiariis manipulos aliquot in primam aciem secum
rapit.
2.20.8hos agmine uenientes T. Herminius legatus conspicatus,
interque eos insignem ueste armisque Mamilium
noscitans, tanto ui maiore quam paulo ante magister equitum
cum hostium duce proelium iniit,
2.20.9ut et uno ictu
transfixum per latus occiderit Mamilium et ipse inter spoliandum
corpus hostis ueruto percussus, cum uictor in
castra esset relatus, inter primam curationem exspirauerit.
2.20.10tum ad equites dictator aduolat, obtestans ut fesso iam
pedite descendant ex equis et pugnam capessant. dicto
paruere; desiliunt ex equis, prouolant in primum et pro
antesignanis parmas obiciunt.
2.20.11recipit extemplo animum
pedestris acies, postquam iuuentutis proceres aequato genere
pugnae secum partem periculi sustinentes uidit. tum
demum impulsi Latini perculsaque inclinauit acies.
2.20.12equiti
admoti equi, ut persequi hostem posset; secuta et pedestris
acies. ibi nihil nec diuinae nec humanae opis dictator
praetermittens aedem Castori uouisse fertur ac pronuntiasse
militi praemia, qui primus, qui secundus castra hostium
intrasset;
2.20.13tantusque ardor fuit ut eodem impetu quo fuderant
hostem Romani castra caperent. hoc modo ad lacum
Regillum pugnatum est. dictator et magister equitum
triumphantes in urbem rediere.
