ch. 27
2.27.1
fusis Auruncis, uictor tot intra paucos dies bellis Romanus
promissa consulis fidemque senatus exspectabat, cum
Appius et insita superbia animo et ut collegae uanam faceret
fidem, quam asperrime poterat ius de creditis pecuniis
dicere. deinceps et qui ante nexi fuerant creditoribus
tradebantur et nectebantur alii.
2.27.2quod ubi cui militi inciderat,
collegam appellabat. concursus ad Seruilium fiebat;
illius promissa iactabant; illi exprobrabant sua quisque belli
merita cicatricesque acceptas. postulabant ut [aut] referret
ad senatum, [aut] ut auxilio esset consul ciuibus suis, imperator
militibus.
2.27.3mouebant consulem haec, sed tergiuersari
res cogebat; adeo in alteram causam non collega solum
praeceps erat sed omnis factio nobilium. ita medium se
gerendo nec plebis uitauit odium nec apud patres gratiam
iniit.
2.27.4patres mollem consulem et ambitiosum rati, plebes
fallacem, breuique apparuit aequasse eum Appi odium.
2.27.5certamen consulibus inciderat, uter dedicaret Mercuri
aedem. senatus a se rem ad populum reiecit: utri eorum
dedicatio iussu populi data esset, eum praeesse annonae,
mercatorum collegium instituere, sollemnia pro pontifice
iussit suscipere.
2.27.6populus dedicationem aedis dat M. Laetorio,
primi pili centurioni, quod facile appareret non tam
ad honorem eius cui curatio altior fastigio suo data esset
factum quam ad consulum ignominiam.
2.27.7saeuire inde utique
consulum alter patresque; sed plebi creuerant animi
et longe alia quam primo instituerant uia grassabantur.
2.27.8desperato enim consulum senatusque auxilio, cum in ius
duci debitorem uidissent, undique conuolabant. neque
decretum exaudiri consulis prae strepitu et clamore poterat,
neque cum decresset quisquam obtemperabat.
2.27.9ui agebatur,
metusque omnis et periculum, cum in conspectu
consulis singuli a pluribus uiolarentur, in creditores a
debitoribus uerterant.
2.27.10super haec timor incessit Sabini
belli; dilectuque decreto nemo nomen dedit, furente Appio
et insectante ambitionem collegae, qui populari silentio
rem publicam proderet et ad id quod de credita pecunia ius
non dixisset, adiceret ut ne dilectum quidem ex senatus
consulto haberet;
2.27.11non esse tamen desertam omnino rem
publicam neque proiectum consulare imperium; se unum
et suae et patrum maiestatis uindicem fore.
2.27.12cum circumstaret
cotidiana multitudo licentia accensa, arripi unum
insignem ducem seditionum iussit. ille cum a lictoribus
iam traheretur prouocauit; nec cessisset prouocationi consul,
quia non dubium erat populi iudicium, nisi aegre uicta
pertinacia foret consilio magis et auctoritate principum
quam populi clamore; adeo supererant animi ad sustinendam
inuidiam.
2.27.13crescere inde malum in dies, non clamoribus
modo apertis sed, quod multo perniciosius erat,
secessione occultisque conloquiis. tandem inuisi plebi
consules magistratu abeunt, Seruilius neutris, Appius patribus
mire gratus.
