ch. 39
2.39.1
imperatores ad id bellum de omnium populorum sententia
lecti Attius Tullius et Cn. Marcius, exsul Romanus, in
quo aliquanto plus spei repositum.
2.39.2quam spem nequaquam
fefellit, ut facile appareret ducibus ualidiorem quam exercitu
rem Romanam esse. Circeios profectus primum colonos
inde Romanos expulit liberamque eam urbem Uolscis tradidit;
2.39.3Satricum, Longulam, Poluscam, Coriolos, nouella haec
Romanis oppida ademit; inde Lauinium recepit; inde in
Latinam uiam transuersis tramitibus transgressus,
2.39.4tunc deinceps
Corbionem, Ueteliam, Trebium, Labicos, Pedum cepit.
2.39.5postremum ad urbem a Pedo ducit, et ad fossas Cluilias
quinque ab urbe milia passuum castris positis, populatur
inde agrum Romanum, custodibus inter populatores missis
qui patriciorum agros intactos seruarent,
2.39.6siue infensus plebi
magis, siue ut discordia inde inter patres plebemque oreretur.
2.39.7quae profecto orta esset—adeo tribuni iam ferocem per se
plebem criminando in primores ciuitatis instigabant—; sed
externus timor, maximum concordiae uinculum, quamuis
suspectos infensosque inter se iungebat animos.
2.39.8id modo
non conueniebat quod senatus consulesque nusquam alibi
spem quam in armis ponebant, plebes omnia quam bellum
malebat.
2.39.9Sp. Nautius iam et Sex. Furius consules erant.
eos recensentes legiones, praesidia per muros aliaque in
quibus stationes uigiliasque esse placuerat loca distribuentes,
multitudo ingens pacem poscentium primum seditioso clamore
conterruit, deinde uocare senatum, referre de legatis
ad Cn. Marcium mittendis coegit.
2.39.10acceperunt relationem
patres, postquam apparuit labare plebis animos; missique
de pace ad Marcium oratores atrox responsum rettulerunt:
2.39.11si Uolscis ager redderetur, posse agi de pace: si praeda
belli per otium frui uelint, memorem se et ciuium iniuriae
et hospitum beneficii adnisurum, ut appareat exsilio sibi
inritatos, non fractos animos esse.
2.39.12iterum deinde iidem
missi non recipiuntur in castra. sacerdotes quoque suis
insignibus uelatos isse supplices ad castra hostium traditum
est; nihilo magis quam legatos flexisse animum.
