ch. 43
2.43.1
Q. Fabius inde et C. Iulius consules facti. eo anno non
segnior discordia domi et bellum foris atrocius fuit. ab
Aequis arma sumpta; Ueientes agrum quoque Romanorum
populantes inierunt. quorum bellorum crescente cura,
Caeso Fabius et Sp. Furius consules fiunt.
2.43.2Ortonam,
Latinam urbem, Aequi oppugnabant: Ueientes, pleni iam
populationum, Romam ipsam se oppugnaturos minabantur.
2.43.3qui terrores cum compescere deberent, auxere insuper animos
plebis, redibatque non sua sponte plebi mos detractandi
militiam, sed Sp. Licinius tribunus plebis, uenisse
tempus ratus per ultimam necessitatem legis agrariae patribus
iniungendae, susceperat rem militarem impediendam.
2.43.4ceterum tota inuidia tribuniciae potestatis uersa in auctorem
est, nec in eum consules acrius quam ipsius collegae
coorti sunt, auxilioque eorum dilectum consules habent.
2.43.5ad duo simul bella exercitus scribitur; ducendus Fabio
in Aequos, Furio datur in Ueientes. <in Ueientes> nihil
dignum memoria gestum [est];
2.43.6et in Aequis quidem Fabio
aliquanto plus negotii cum ciuibus quam cum hostibus fuit.
unus ille uir, ipse consul, rem publicam sustinuit, quam
exercitus odio consulis, quantum in se fuit, prodebat.
2.43.7nam
cum consul praeter ceteras imperatorias artes, quas parando
gerendoque bello edidit plurimas, ita instruxisset aciem ut
solo equitatu emisso exercitum hostium funderet, insequi
fusos pedes noluit;
2.43.8nec illos, et si non adhortatio inuisi ducis,
suum saltem flagitium et publicum in praesentia dedecus,
postmodo periculum, si animus hosti redisset, cogere potuit
gradum adcelerare aut si aliud nihil, stare instructos.
2.43.9iniussu
signa referunt, maestique—crederes uictos—exsecrantes nunc
imperatorem, nunc nauatam ab equite operam, redeunt in
castra.
2.43.10nec huic tam pestilenti exemplo remedia ulla ab
imperatore quaesita sunt; adeo excellentibus ingeniis citius
defuerit ars qua ciuem regant quam qua hostem superent.
2.43.11consul Romam rediit non tam belli gloria aucta quam inritato
exacerbatoque in se militum odio. obtinuere tamen
patres ut in Fabia gente consulatus maneret: M. Fabium
consulem creant; Fabio collega Cn. Manlius datur.