ch. 50
2.50.1
rursus cum Fabiis erat Ueienti populo, sine ullo maioris
belli apparatu, certamen; nec erant incursiones modo in
agros aut subiti impetus <in> incursantes, sed aliquotiens
aequo campo conlatisque signis certatum,
2.50.2gensque una
populi Romani saepe ex opulentissima, ut tum res erant,
Etrusca ciuitate uictoriam tulit.
2.50.3id primo acerbum indignumque
Ueientibus est uisum; inde consilium ex re natum
insidiis ferocem hostem captandi; gaudere etiam multo successu
Fabiis audaciam crescere.
2.50.4itaque et pecora praedantibus
aliquotiens, uelut casu incidissent, obuiam acta, et
agrestium fuga uasti relicti agri, et subsidia armatorum ad
arcendas populationes missa saepius simulato quam uero
pauore refugerunt.
2.50.5iamque Fabii adeo contempserant hostem
ut sua inuicta arma neque loco neque tempore ullo
crederent sustineri posse. haec spes prouexit ut ad conspecta
procul a Cremera magno campi interuallo pecora,
quamquam rara hostium apparebant arma, decurrerent.
2.50.6et
cum improuidi effuso cursu insidias circa ipsum iter locatas
superassent palatique passim uaga, ut fit pauore iniecto,
raperent pecora, subito ex insidiis consurgitur; et aduersi et
undique hostes erant.
2.50.7primo clamor circumlatus exterruit,
dein tela ab omni parte accidebant; coeuntibusque Etruscis,
iam continenti agmine armatorum saepti, quo magis se hostis
inferebat, cogebantur breuiore spatio et ipsi orbem colligere,
2.50.8quae res et paucitatem eorum insignem et multitudinem
Etruscorum, multiplicatis in arto ordinibus, faciebat.
2.50.9tum
omissa pugna, quam in omnes partes parem intenderant, in
unum locum se omnes inclinant; eo nisi corporibus armisque
rupere cuneo uiam.
2.50.10duxit uia in editum leniter collem.
inde primo restitere; mox, ut respirandi superior locus spatium
dedit recipiendique a pauore tanto animum, pepulere
etiam subeuntes, uincebatque auxilio loci paucitas, ni iugo
circummissus Ueiens in uerticem collis euasisset.
2.50.11ita superior
rursus hostis factus. Fabii caesi ad unum omnes praesidiumque
expugnatum. trecentos sex perisse satis conuenit,
unum prope puberem aetate relictum, stirpem genti Fabiae
dubiisque rebus populi Romani saepe domi bellique uel
maximum futurum auxilium.
