3.15.9lux deinde aperuit bellum ducemque
belli. seruos ad libertatem Appius Herdonius ex Capitolio
uocabat: se miserrimi cuiusque suscepisse causam, ut exsules
iniuria pulsos in patriam reduceret et seruitiis graue iugum
demeret; id malle populo Romano auctore fieri: si ibi spes
non sit, se Uolscos et Aequos et omnia extrema temptaturum
et concitaturum.
ch. 16
3.16.1
dilucere res magis patribus atque consulibus. praeter ea
tamen quae denuntiabantur, ne Ueientium neu Sabinorum
id consilium esset timere et,
3.16.2cum tantum in urbe hostium
esset, mox Sabinae Etruscaeque legiones ex composito adessent,
tum aeterni hostes, Uolsci et Aequi, non ad populandos,
ut ante, fines sed ad urbem ut ex parte captam uenirent.
3.16.3multi et uarii timores; inter ceteros eminebat terror seruilis
ne suus cuique domi hostis esset, cui nec credere nec non
credendo, ne infestior fieret, fidem abrogare satis erat tutum;
3.16.4uixque concordia sisti uidebatur posse. tantum superantibus
aliis ac mergentibus malis nemo tribunos aut plebem
timebat; mansuetum id malum et per aliorum quietem
malorum semper exoriens tum quiesse peregrino terrore
sopitum uidebatur.
3.16.5ad id prope unum maxime inclinatis
rebus incubuit. tantus enim tribunos furor tenuit ut non
bellum, sed uanam imaginem belli ad auertendos ab legis
cura plebis animos Capitolium insedisse contenderent;
patriciorum hospites clientesque si perlata lege frustra tumultuatos
esse se sentiant, maiore quam uenerint silentio
abituros.
