Latin Texts & Translations

3.19.8in dubio fuit utrum L. Mamilius, Tusculanus dux, an P. Ualerius et C. Claudius consules Romanam arcem liberarent; et qui ante Latinos ne pro se quidem ipsis, cum in finibus hostem haberent, attingere arma passi sumus, nunc, nisi Latini sua sponte arma sumpsissent, capti et deleti eramus.

3.19.9hoc est, tribuni, auxilium plebi ferre, inermem eam hosti trucidandam obicere? scilicet si quis uobis humillimus homo de uestra plebe, quam partem uelut abruptam a cetero populo uestram patriam peculiaremque rem publicam fecistis, si quis ex his domum suam obsessam a familia armata nuntiaret, ferendum auxilium putaretis:

3.19.10Iuppiter optimus maximus exsulum atque seruorum saeptus armis nulla humana ope dignus erat? et hi postulant, ut sacrosancti habeantur, quibus ipsi di neque sacri neque sancti sunt?

3.19.11at enim, diuinis humanisque obruti sceleribus, legem uos hoc anno perlaturos dictitatis. tum hercule illo die quo ego consul sum creatus, male gesta res publica est, peius multo quam cum P. Ualerius consul periit,—si tuleritis.

3.19.12iam primum omnium' inquit, 'Quirites, in Uolscos et Aequos mihi atque collegae legiones ducere in animo est. nescio quo fato magis bellantes quam pacati propitios habemus deos. quantum periculum ab illis populis fuerit si Capitolium ab exsulibus obsessum scissent, suspicari de praeterito quam re ipsa experiri est melius.'