3.66.5coniunctis exercitibus Latinum primum agrum
perpopulati sunt; deinde postquam ibi nemo uindex occurrebat,
tum uero exsultantibus belli auctoribus ad moenia ipsa
Romae populabundi regione portae Esquilinae accessere,
uastationem agrorum per contumeliam urbi ostentantes.
3.66.6unde postquam inulti, praedam prae se agentes, retro ad
Corbionem agmine iere, Quinctius consul ad contionem
populum uocauit.
ch. 67
3.67.1
ibi in hanc sententiam locutum accipio: 'etsi mihi nullius
noxae conscius, Quirites, sum, tamen cum pudore summo
in contionem in conspectum uestrum processi. hoc uos
scire, hoc posteris memoriae traditum iri Aequos et Uolscos,
uix Hernicis modo pares, T. Quinctio quartum consule ad
moenia urbis Romae impune armatos uenisse.
3.67.2hanc ego
ignominiam, quamquam iam diu ita uiuitur [is status rerum
est] ut nihil boni diuinet animus, si huic potissimum imminere
anno scissem, uel exsilio uel morte, si alia fuga honoris
non esset, uitassem.
3.67.3ergo si uiri arma illa habuissent quae
in portis fuere nostris, capi Roma me consule potuit? satis
honorum, satis superque uitae erat; mori consulem tertium
oportuit.
3.67.4quem tandem ignauissimi hostium contempsere?
nos consules an uos Quirites? si culpa in nobis est, auferte
imperium indignis et, si id parum est, insuper poenas expetite:
3.67.5si in uobis, nemo deorum nec hominum sit, qui uestra puniat
peccata, Quirites: uosmet tantum eorum paeniteat. non
illi uestram ignauiam contempsere nec suae uirtuti confisi
sunt; quippe totiens fusi fugatique, castris exuti, agro multati,
sub iugum missi, et se et uos nouere:
