ch. 12
5.12.1
his orationibus incitata plebs denis milibus aeris grauis
reos condemnat, nequiquam Sergio Martem communem
belli fortunamque accusante, Uerginio deprecante ne infelicior
domi quam militiae esset.
5.12.2in hos uersa ira populi
cooptationis tribunorum fraudisque contra legem Treboniam
factae memoriam obscuram fecit.
5.12.3uictores tribuni ut praesentem mercedem iudicii plebes
haberet legem agrariam promulgant, tributumque conferri
prohibent,
5.12.4cum tot exercitibus stipendio opus esset resque
militia ita prospere gererentur ut nullo bello ueniretur ad
exitum spei. namque Ueiis castra quae amissa erant reciperata
castellis praesidiisque firmantur; praeerant tribuni
militum M'. Aemilius et K. Fabius.
5.12.5a M. Furio in Faliscis,
a Cn. Cornelio in Capenate agro hostes nulli extra moenia
inuenti; praedae actae incendiisque uillarum ac frugum
uastati fines; oppida oppugnata nec obsessa sunt.
5.12.6at in
Uolscis depopulato agro Anxur nequiquam oppugnatum,
loco alto situm et postquam uis inrita erat uallo fossaque
obsideri coeptum; Ualerio Potito Uolsci prouincia euenerat.
5.12.7hoc statu militarium rerum, seditio intestina maiore mole
coorta quam bella tractabantur; et cum tributum conferri
per tribunos non posset nec stipendium imperatoribus mitteretur
aeraque militaria flagitaret miles, haud procul erat
quin castra quoque urbanae seditionis contagione turbarentur.
5.12.8inter has iras plebis in patres cum tribuni plebi nunc
illud tempus esse dicerent stabiliendae libertatis et ab Sergiis
Uerginiisque ad plebeios uiros fortes ac strenuos transferendi
summi honoris,
5.12.9non tamen ultra processum est quam ut unus
ex plebe, usurpandi iuris causa, P. Licinius Caluus tribunus
militum consulari potestate crearetur:
5.12.10ceteri patricii creati,
P. Manilius L. Titinius P. Maelius L. Furius Medullinus
L. Publilius Uolscus.
5.12.11ipsa plebes mirabatur se tantam rem
obtinuisse, non is modo qui creatus erat, uir nullis ante
honoribus usus, uetus tantum senator et aetate iam grauis;
5.12.12nec satis constat cur primus ac potissimus ad nouum delibandum
honorem sit habitus. alii Cn. Corneli fratris, qui
tribunus militum priore anno fuerat triplexque stipendium
equitibus dederat, gratia extractum ad tantum honorem
credunt, alii orationem ipsum tempestiuam de concordia
ordinum patribus plebique gratam habuisse.
5.12.13hac uictoria
comitiorum exsultantes tribuni plebis quod maxime rem
publicam impediebat de tributo remiserunt. conlatum
oboedienter missumque ad exercitum est.
