ch. 46
5.46.1
Romae interim plerumque obsidio segnis et utrimque
silentium esse, ad id tantum intentis Gallis ne quis hostium
euadere inter stationes posset, cum repente iuuenis Romanus
admiratione in se ciues hostesque conuertit.
5.46.2sacrificium
erat statum in Quirinali colle genti Fabiae. ad id faciendum
C. Fabius Dorsuo Gabino <cinctu in>cinctus sacra
manibus gerens cum de Capitolio descendisset, per medias
hostium stationes egressus nihil ad uocem cuiusquam terroremue
motus in Quirinalem collem peruenit;
5.46.3ibique omnibus
sollemniter peractis, eadem reuertens similiter constanti
uoltu graduque, satis sperans propitios esse deos quorum
cultum ne mortis quidem metu prohibitus deseruisset, in
Capitolium ad suos rediit, seu attonitis Gallis miraculo audaciae
seu religione etiam motis cuius haudquaquam neglegens
gens est.
5.46.4Ueiis interim non animi tantum in dies sed etiam uires
crescebant. nec Romanis solum eo conuenientibus ex agris
qui aut proelio aduerso aut clade captae urbis palati fuerant,
sed etiam ex Latio uoluntariis confluentibus ut in parte praedae
essent,
5.46.5maturum iam uidebatur repeti patriam eripique
ex hostium manibus; sed corpori ualido caput deerat.
5.46.6locus
ipse admonebat Camilli, et magna pars militum erat qui
ductu auspicioque eius res prospere gesserant; et Caedicius
negare se commissurum cur sibi aut deorum aut hominum
quisquam imperium finiret potius quam ipse memor ordinis
sui posceret imperatorem.
5.46.7consensu omnium placuit ab
Ardea Camillum acciri, sed antea consulto senatu qui Romae
esset: adeo regebat omnia pudor discriminaque rerum prope
perditis rebus seruabant.
5.46.8ingenti periculo transeundum per
hostium custodias erat. ad eam rem Pontius Cominus impiger
iuuenis operam pollicitus, incubans cortici secundo
Tiberi ad urbem defertur.
5.46.9inde qua proximum fuit a ripa,
per praeruptum eoque neglectum hostium custodiae saxum
in Capitolium euadit, et ad magistratus ductus mandata
exercitus edit.
5.46.10accepto inde senatus consulto uti comitiis
curiatis reuocatus de exsilio iussu populi Camillus dictator
extemplo diceretur militesque haberent imperatorem quem
uellent, eadem degressus nuntius Ueios contendit;
5.46.11missique
Ardeam legati ad Camillum Ueios eum perduxere, seu—
quod magis credere libet, non prius profectum ab Ardea
quam compererit legem latam, quod nec iniussu populi
mutari finibus posset nec nisi dictator dictus auspicia in
exercitu habere—lex curiata lata est dictatorque absens
dictus.