ch. 41
6.41.1
quomodo
extorqueant, non quomodo petant honores, quaerunt; et ita
maxima sunt adepturi, ut nihil ne pro minimis quidem
debeant; et occasionibus potius quam uirtute petere honores
malunt.
6.41.2est aliquis, qui se inspici, aestimari fastidiat, qui
certos sibi uni honores inter dimicantes competitores aequum
censeat esse, qui se arbitrio uestro eximat, qui uestra necessaria
suffragia pro uoluntariis et serua pro liberis faciat.
6.41.3omitto Licinium Sextiumque, quorum annos in perpetua
potestate tamquam regum in Capitolio numeratis: quis est
hodie in ciuitate tam humilis cui non uia ad consulatum
facilior per istius legis occasionem quam nobis ac liberis
nostris fiat, si quidem nos ne cum uolueritis quidem creare
interdum poteritis, istos etiam si nolueritis necesse sit?
6.41.4de indignitate satis dictum est—etenim dignitas ad homines
pertinet—: quid de religionibus atque auspiciis—quae
propria deorum immortalium contemptio atque iniuria est—
loquar? auspiciis hanc urbem conditam esse, auspiciis bello
ac pace domi militiaeque omnia geri, quis est qui ignoret?
6.41.5penes quos igitur sunt auspicia more maiorum? nempe
penes patres; nam plebeius quidem magistratus nullus auspicato
creatur;
6.41.6nobis adeo propria sunt auspicia, ut non
solum quos populus creat patricios magistratus non aliter
quam auspicato creet sed nos quoque ipsi sine suffragio
populi auspicato interregem prodamus et priuatim auspicia
habeamus, quae isti ne in magistratibus quidem habent.
6.41.7quid igitur aliud quam tollit ex ciuitate auspicia qui plebeios
consules creando a patribus, qui soli ea habere possunt, aufert?
6.41.8eludant nunc licet religiones: "quid enim est, si pulli
non pascentur, si ex cauea tardius exierint, si occecinerit
auis?" parua sunt haec; sed parua ista non contemnendo
maiores uestri maximam hanc rem fecerunt;
6.41.9nunc
nos, tamquam iam nihil pace deorum opus sit, omnes caerimonias
polluimus. uolgo ergo pontifices, augures, sacrificuli
reges creentur; cuilibet apicem Dialem, dummodo homo
sit imponamus; tradamus ancilia, penetralia, deos deorumque
curam, quibus nefas est;
6.41.10non leges auspicato ferantur,
non magistratus creentur; nec centuriatis nec curiatis comitiis
patres auctores fiant; Sextius et Licinius tamquam Romulus
ac Tatius in urbe Romana regnent, quia pecunias alienas,
quia agros dono dant.
6.41.11tanta dulcedo est ex alienis fortunis
praedandi, nec in mentem uenit altera lege solitudines uastas
in agris fieri pellendo finibus dominos, altera fidem abrogari
cum qua omnis humana societas tollitur?
6.41.12omnium rerum
causa uobis antiquandas censeo istas rogationes. quod
faxitis deos uelim fortunare.'