ch. 39
7.39.1
consul educto in aestiua milite, dum quietos Samnites
habebat, exercitum purgare missionibus turbulentorum
hominum instituit, aliis emerita dicendo stipendia esse, alios
graues iam aetate aut uiribus parum ualidos;
7.39.2auidam in
commeatus mittebantur, singuli primo, deinde et cohortes
quaedam, quia procul ab domo ac rebus suis hibernassent;
per speciem etiam militarium usuum, cum alii alio mitterentur,
magna pars ablegati.
7.39.3quam multitudinem consul alter
Romae praetorque alias ex aliis fingendo moras retinebat.
7.39.4et primo quidem ignari ludificationis minime inuiti domos
reuisebant; postquam neque reuerti ad signa primos nec
ferme alium quam qui in Campania hibernassent praecipueque
ex his seditionis auctores mitti uiderunt, primum
admiratio, deinde haud dubius timor incessit animos consilia
sua emanasse:
7.39.5iam quaestiones, iam indicia, iam occulta
singulorum supplicia impotensque et crudele consulum ac
patrum in se regnum passuros.
7.39.6haec qui in castris erant
occultis sermonibus serunt, neruos coniurationis electos arte
consulis cernentes.
7.39.7cohors una, cum haud procul Anxure esset, ad Lautulas
saltu angusto inter mare ac montes consedit ad excipiendos
quos consul aliis atque aliis, ut ante dictum est, causis
mittebat.
7.39.8iam ualida admodum numero manus erat nec
quicquam ad iusti exercitus formam praeter ducem deerat.
incompositi itaque praedantes in agrum Albanum perueniunt
et sub iugo Albae Longae castra uallo cingunt.
7.39.9perfecto
inde opere reliquum diei de imperatore sumendo sententiis
decertant, nulli ex praesentibus satis fidentes:
7.39.10quem autem
ab Roma posse exciri? quem patrum aut plebis esse qui aut
se tanto periculo sciens offerat aut cui ex iniuria insanientis
exercitus causa recte committatur?
7.39.11postero die cum eadem
deliberatio teneret, ex praedatoribus uagis quidam compertum
attulerunt T. Quinctium in Tusculano agrum colere,
urbis honorumque immemorem.
7.39.12patriciae hic uir gentis
erat; cui cum militiae magna cum gloria actae finem pes
alter ex uolnere claudus fecisset, ruri agere uitam procul
ambitione ac foro constituit.
7.39.13nomine audito extemplo
agnouere uirum et, quod bene uerteret, acciri iusserunt.
sed parum spei erat uoluntate quicquam facturum; uim
adhiberi ac metum placuit.
7.39.14itaque silentio noctis cum
tectum uillae qui ad id missi erant intrassent, somno grauem
Quinctium oppressum, nihil medium aut imperium atque
honorem aut ubi restitaret mortem ni sequeretur denuntiantes,
in castra pertraxerunt.
7.39.15imperator extemplo adueniens
appellatus, insigniaque honoris exterrito subitae rei miraculo
deferunt et ad urbem ducere iubent.
7.39.16suo magis inde
impetu quam consilio ducis conuolsis signis infesto agmine
ad lapidem octauum uiae, quae nunc Appia est, perueniunt;
7.39.17issentque confestim ad urbem, ni uenire contra exercitum
dictatoremque aduersus se M. Ualerium Coruum dictum
audissent et magistrum equitum L. Aemilium Mamercum.
