ch. 11
9.11.1
tum Pontius 'nec ego istam deditionem accipiam' inquit,
'nec Samnites ratam habebunt.
9.11.2quin tu, Sp. Postumi, si
deos esse censes, aut omnia inrita facis aut pacto stas?
Samniti populo omnes quos in potestate habuit aut pro iis
pax debetur.
9.11.3sed quid ego te appello, qui te captum uictori
cum qua potes fide restituis? populum Romanum appello;
quem si sponsionis ad Furculas Caudinas factae paenitet,
restituat legiones intra saltum quo saeptae fuerunt.
9.11.4nemo
quemquam deceperit; omnia pro infecto sint; recipiant
arma quae per pactionem tradiderunt; redeant in castra
sua; quidquid pridie habuerunt quam in conloquium est
uentum habeant; tum bellum et fortia consilia placeant,
tum sponsio et pax repudietur.
9.11.5ea fortuna, iis locis quae
ante pacis mentionem habuimus geramus bellum; nec
populus Romanus consulum sponsionem nec nos fidem
populi Romani accusemus.
9.11.6nunquamne causa defiet cur
uicti pacto non stetis? obsides Porsinnae dedistis; furto
eos subduxistis. auro ciuitatem a Gallis redemistis; inter
accipiendum aurum caesi sunt.
9.11.7pacem nobiscum pepigistis
ut legiones uobis captas restitueremus; eam pacem
inritam facitis. et semper aliquam fraudi speciem iuris
imponitis.
9.11.8non probat populus Romanus ignominiosa pace
legiones seruatas? pacem sibi habeat, legiones captas
uictori restituat; hoc fide, hoc foederibus, hoc fetialibus
caerimoniis dignum erat.
9.11.9ut quidem tu quod petisti per
pactionem habeas, tot ciues incolumes, ego pacem quam
hos tibi remittendo pactus sum non habeam, hoc tu,
A. Corneli, hoc uos, fetiales, iuris gentibus dicitis?
9.11.10ego uero istos quos dedi simulatis nec accipio nec dedi
arbitror, nec moror quo minus in ciuitatem †oblactam† sponsione
commissa iratis omnibus dis, quorum eluditur numen,
redeant.
9.11.11gerite bellum, quando Sp. Postumius modo legatum
[fetialem] genu perculit. ita di credent Samnitem
ciuem Postumium, non ciuem Romanum esse et a Samnite
legatum Romanum uiolatum; eo uobis iustum in nos factum
esse bellum.
9.11.12haec ludibria religionum non pudere in lucem
proferre et uix pueris dignas ambages senes ac consulares
fallendae fidei exquirere.
9.11.13i, lictor, deme uincla Romanis;
moratus sit nemo quo minus ubi uisum fuerit abeant.' et
illi quidem, forsitan et publica, sua certe liberata fide ab
Caudio in castra Romana inuiolati redierunt.
