ch. 36
9.36.1
silua erat Ciminia magis tum inuia atque horrenda quam
nuper fuere Germanici saltus, nulli ad eam diem ne mercatorum
quidem adita. eam intrare haud fere quisquam
praeter ducem ipsum audebat; aliis omnibus cladis Caudinae
nondum memoria aboleuerat.
9.36.2tum ex iis qui aderant, consulis
frater—M. Fabium, Caesonem alii, C. Claudium quidam
matre eadem qua consulem genitum, tradunt—speculatum se
iturum professus breuique omnia certa allaturum.
9.36.3Caere
educatus apud hospites, Etruscis inde litteris eruditus erat
linguamque Etruscam probe nouerat. habeo auctores uolgo
tum Romanos pueros, sicut nunc Graecis, ita Etruscis litteris
erudiri solitos;
9.36.4sed propius est uero praecipuum aliquid
fuisse in eo qui se tam audaci simulatione hostibus immiscuerit.
seruus ei dicitur comes unus fuisse, nutritus una
eoque haud ignarus linguae eiusdem;
9.36.5nec quicquam aliud
proficiscentes quam summatim regionis quae intranda erat
naturam ac nomina principum in populis accepere, ne qua
inter conloquia insigni nota haesitantes deprendi possent.
9.36.6iere pastorali habitu, agrestibus telis, falcibus gaesisque binis
armati. sed neque commercium linguae nec uestis armorumue
habitus sic eos texit quam quod abhorrebat ab fide
quemquam externum Ciminios saltus intraturum.
9.36.7usque
ad Camertes Umbros penetrasse dicuntur; ibi qui essent
fateri Romanum ausum; introductumque in senatum consulis
9.36.8 uerbis egisse de societate amicitiaque atque inde comi
hospitio acceptum nuntiare Romanis iussum commeatum
exercitui dierum triginta praesto fore, si ea loca intrasset,
iuuentutemque Camertium Umbrorum in armis paratam
imperio futuram.
9.36.9haec cum relata consuli essent, impedimentis prima
uigilia praemissis, legionibus post impedimenta ire iussis
9.36.10ipse substitit cum equitatu et luce orta postero die obequitauit
stationibus hostium, quae extra saltum dispositae erant;
et cum satis diu tenuisset hostem, in castra sese recepit
portaque altera egressus ante noctem agmen adsequitur.
9.36.11postero die luce prima iuga Ciminii montis tenebat; inde
contemplatus opulenta Etruriae arua milites emittit.
9.36.12ingenti
iam abacta praeda tumultuariae agrestium Etruscorum
cohortes, repente a principibus regionis eius concitatae,
Romanis occurrunt adeo incompositae ut uindices praedarum
prope ipsi praedae fuerint.
9.36.13caesis fugatisque his,
late depopulato agro uictor Romanus opulentusque rerum
omnium copia in castra rediit.
9.36.14eo forte quinque legati cum
duobus tribunis plebis uenerant denuntiatum Fabio senatus
uerbis ne saltum Ciminium transiret. laetati serius se
quam ut impedire bellum possent uenisse, nuntii uictoriae
Romam reuertuntur.