-- --
mathematicorum, quibus non concessis [Note] digitum progredi non possunt, punctum esse quod magnitudinem
nullam habeat, extremitatem et quasi libramentum in
quo nulla omnino crassitudo sit, liniamentum [Note] <longitudinem> sine ulla [Note] latitudine [Note] ** carentem. haec cum
vera esse concessero, si adigam ius [Note] iurandum sapientem, nec prius quam Archimedes eo inspectante rationes omnes descripserit eas quibus efficitur multis
partibus solem maiorem esse quam terrain, iuraturum
putas? si fecerit, solem ipsum, quem deum censet
esse, contempserit.
117Quod si geometricis rationibus
non est crediturus, quae vim adferunt in docendo vos
ipsi ut dicitis, ne ille longe aberit ut argumentis credat
philosophorum — aut si est crediturus, quorum potissimum? omnia enim physicorum licet explicare, sed
longum est; quaero tamen quem sequatur. finge aliquem nunc fieri sapientem, nondum esse; quam [Note] potissimum sententiam [Note] [melius [Note]] eliget <et> [Note] disciplinam?
etsi quamcumque eliget insipiens eliget; sed sit ingenio divino: quem unum e physicis potissimum probabit? [Note] nec plus uno poterit. Non persequor quaestiones infinitas; tantum de principiis rerum e quibus
omnia constant videamus quem probet; est enim inter
magnos homines summa dissensio.
ch. 37
118Princeps [Note] Thales
unus e septem, cui sex reliquos concessisse [Note] primas [Note]
ferunt, ex aqua dixit constare omnia. at hoc Anaximandro populari et sodali suo non persuasit; is enim
infinitatem [Note] naturae dixit esse e qua omnia gignerentur. post eius auditor Anaximenes infinitum aera,
sed ea quae ex eo orerentur [Note] definita; gigni autem
terram aquam ignem, tum ex iis omnia. Anaxagoras
materiam infinitam, sed ex ea particulas similes inter
se [Note] minutas, eas primum [Note] confusas postea in ordinem
adductas mente [Note] divina. Xenophanes paulo etiam antiquior unum esse omnia, neque id esse mutabile, et
id esse deum neque natum umquam [Note] et sempiternum,
conglobata figura. Parmenides ignem qui moveat, terram quae ab eo formetur. Leucippus plenum et inane.
Democritus huic in hoc similis, uberior in ceteris.
Empedocles [Note] haec pervolgata et nota quattuor. Heraclitus ignem. Melissus hoc [Note] quod esset infinitum et
inmutabile et fuisse semper et fore. Plato [Note] ex materia in se omnia recipiente mundum factum esse
censet a deo sempiternum. Pythagorei e [Note] numeris et
mathematicorum initiis proficisci volunt omnia. Ex
is eliget [Note] vester sapiens unum aliquem credo quem
sequatur, ceteri tot viri et tanti repudiati ab eo condemnatique discedent.
119quamcumque vero sententiam
probaverit eam sic animo conprensam habebit ut ea
quae sensibus, nec magis adprobabit nunc [Note] lucere quam,
quoniam Stoicus est, hunc mundum esse sapientem,
habere mentem quae et [Note] se et ipsum fabricata sit et
omnia moderetur moveat regat; erit ei persuasum
etiam solem lunam stellas omnes terram mare deos
esse, quod quaedam animalis intellegentia per omnia
ea permanet [Note] et transeat; fore tamen aliquando ut omnis hic mundus ardore deflagret.
ch. 38sint ista vera (rides
enim iam me fateri aliquid esse veri), conprendi ea
tamen et percipi nego. cum enim tuus iste Stoicus